Fantoompolitiek

Dankzij de ‘financiële crisis’ is de overheid weer helemaal terug. Een greep uit een aantal recente berichten leert dat het Ministerie van Financiën tientallen vacatures heeft opengesteld om mensen te werven die de crisis moeten aanpakken, een nieuwe financiële infrastructuur ontwerpen en de recent verworven deelnemingen beheren. Lokale bestuurders in Zuid-Limburg willen extra belasting heffen om werkgelegenheidsinitiatieven te financieren. Als de afgelopen tientallen jaren iets geleerd hebben op dit terrein is het dat het scheppen van werkgelegenheid door de overheid een hele dure aangelegenheid is zonder blijvend effect. Extra belastingen belemmeren sowieso de groei. Het Ministerie van SZW heeft ‘taskforces’ in het leven geroepen om deeltijdwerkers te stimuleren om meer uren te werken en om werkgevers aan te zetten meer werknemers van boven de 45 aan te nemen. Hiermee zijn miljoenenbedragen gemoeid. Dat het hierbij gaat om symptoombestrijding mag niet deren, want voor het bewaren van de lieve vrede in de coalitie mogen de achterliggende oorzaken niet worden aangepakt. Deeltijders werken vooral niet meer uren omdat het financieel niets oplevert als gekeken wordt naar het totale huishoudinkomen. Dat komt door de hoge belasting- en premiedruk in ons land en de neiging alles inkomensafhankelijk te maken onder de dooddoener ‘de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’. Eerder is in deze kolommen al opgemerkt dat dit onderhand erop neerkomt dat de sterkste schouders alle lasten dragen.

Dan is er nog beleid dat ingegeven is door politieke correctheid en dat jacht maakt op fantomen. Zo is op basis van loongegevens door de Arbeidsinspectie (AI) berekend dat er grote beloningsverschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Voor een aanzienlijk deel zijn deze ook volgens de AI terug te voeren op zgn. ‘objectieve’ verschillen als de sectoren waarin mensen werkzaam zijn of dat ze voltijds of in deeltijd werken. Een restant van 6%-punt blijft onverklaard, reden voor politici uit linkse en feministische hoek om hard ‘discriminatie’ te roepen. Wie de economische literatuur op dit terrein bestudeert, zal echter zien dat een dergelijk ‘onverklaarbaar’ deel internationaal heel gewoon is. De verklaring voor het onverklaarbare is dat werkgevers niet op hun achterhoofd zijn gevallen. Vrouwen gedragen zich anders dan mannen op de arbeidsmarkt en zullen als puntje bij paaltje komt eerder hun gezinsleven voorrang geven. Dit mindere ‘commitment’ leidt ertoe dat werkgevers hierop anticiperend terughoudender zijn in het belonen en promoveren van vrouwen, tenzij deze zich helemaal hebben aangepast aan de mores in hun ‘mannensector’. Het is één van de redenen waarom er typisch mannelijke en typisch vrouwelijke beroepen en dito sectoren bestaan. Die werkgevers die graag vrouwen in dienst willen nemen, weten dat ze vooral oog moeten hebben voor secundaire arbeidsvoorwaarden als verlofregelingen en de betaling daarvan. Aan dit verschil doet geen overheidscampagne iets af.

Tenslotte is er nog het beleid waarvan men veel verwacht maar dat deze belofte nooit heeft ingelost. De Regeling dienstverlening aan huis is hiervan een voorbeeld. De politiek ziet al jaren een enorme behoefte onder tweeverdieners voor het inhuren van mensen die allerhande klusjes in en om het huis voor hun rekening kunnen nemen. Om de concurrentie met zwart werken aan te gaan is men bereid er veel belastinggeld tegen aan te gooien. Het komt echter in niemand op dat de prijs van arbeid aan de zgn. onderkant van de arbeidsmarkt sowieso veel te hoog is. En ook vraagt niemand zich af of er wel voldoende mensen te vinden zijn die tegen een lage beloning deze klusjes willen uitvoeren. De ervaring in b.v. de land- en tuinbouw stemt wat dat betreft niet vrolijk. De meeste werklozen hebben een reserveringsloon dat ruim boven het niveau van hun uitkering ligt. Kortom, het is veel waarschijnlijker dat dit verwachte potentieel nooit zal worden gerealiseerd.Het voorgaande illustreert waar de politiek mee bezig is. Men overschat de eigen instrumenten en mogelijkheden, er is een enorme focus op details, eigen stokpaarden worden veelvuldig van stal gehaald en nuchter nadenken moet wijken voor ideologie. Sturen op hoofdlijnen en een belasting- en uitkeringsstelsel ontwerpen dat initiatief stimuleert en niets doen bestraft is te veel gevraagd.