Voorstanders van open grenzen voor arbeidsmigranten lijken met name een sterk verhaal te hebben als zij een pleidooi houden voor een ruimere toelating van hoog opgeleide vaklieden waar in Nederland een tekort aan is. Deze zgn. kenniswerkers voegen in financiële termen meer toe aan de verzorgingsstaat dan dat ze er profijt van hebben. Bovendien is er veelal geen sprake van permanente vestiging en daaruit voortvloeiende vervolgmigratie in het kader van gezinsvorming en –completering. Kortom wat is er op tegen om de grenzen wagenwijd open te zetten en ruim baan te geven aan de komst van zogeheten kennismigranten? Nederland kan zich dan bovendien (weer) het predicaat kosmopolitisch en vooruitstrevend aanmeten.
In de eerste plaats de huidige regeling voor kennismigranten. Deze hanteert alleen een loongrens als toelatingscriterium. Daar boven wordt nauwelijks getoetst of iemand met zijn/haar kennis een nuttige toevoeging is. Om een bekend voorbeeld aan de praktijk te ontlenen: betaal je nieuwe kok in het chinees-indische specialiteitenrestaurant een bruto salaris van iets meer dan €45000 en hij of zij kan het vliegtuig naar Schiphol nemen en krijgt geen strobreed in de weg gelegd om als kok te beginnen. Uiteraard moet je dan zo iemand het betreffende bedrag ook betalen, maar wat belet je om vervolgens deze persoon geld te vragen als bijdrage aan huisvesting, andere zaken en bovenal hulp bij het krijgen van een arbeidsvergunning? Kortom, deze regeling is weliswaar eenvoudig uitvoerbaar, maar nodigt uit tot frauduleus gedrag.
Laten we ons eens verplaatsen in de potentiële kennismigrant. Waarom zou deze persoon kiezen voor Nederland? Niet omdat de universiteiten hier zo hoog staan aangeschreven. De hoogst geplaatste Nederlandse universiteit op de bekende en daardoor veel gebruikte internationale Shanghai-ranglijst (let op de naam) komen we pas tegen op de 40e plaats (Universiteit van Utrecht), Leiden staat 72e. De andere Nederlandse universiteiten staan (net) niet in de top 100. Deze ranglijst wordt gedomineerd door Amerikaanse universiteiten. Kortom, voor toponderzoek moet je niet in Nederland zijn.
Wellicht kun je hier dan wel veel geld verdienen en kan het een motief zijn voor hoogopgeleiden om hun kennis hier te gelde te maken. Helaas, de Nederlandse loonverdeling behoort tot de meest gelijkmatige ter wereld met heel weinig uitschieters naar boven (ondanks dat sommigen anders willen doen geloven). Vanaf een niveau van €50.000 draag je 52 cent van elke verdiende euro af aan belastingen. Daar krijg je ook het nodige voor terug, zoals goede en toegankelijke gezondheidszorg, een behoorlijk hoge uitkering bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, ruimte voor pensioenopbouw, tegemoetkomingen in de kosten voor kinderen, kinderopvang etc. Tegelijkertijd (of juist daarom) is die overheid ook overbelast. Je mag achteraan sluiten in de file, het openbaar vervoer is gebrekkig, huisvesting moeizaam verkrijgbaar en in een overvol land leunen veel mensen zonder duidelijke gebreken op de staat om in hun onderhoud te voorzien terwijl ze dat met een beetje inspanning best zelf zouden kunnen. Kortom veel geld verdienen of een hoge kwaliteit van leven is er in Nederland ook niet bij.
Het zijn dus rationele afwegingen en niet de vermeend xenofobe houding van de Nederlandse bevolking of administratieve belemmeringen die buitenlandse kenniswerkers weerhouden zich hier te vestigen. Dezelfde redenen kunnen verklaren waarom anderen hier wel naar toe komen. De gemakkelijke toegang tot de verschillende arrangementen van de verzorgingsstaat (gezondheidszorg, uitkeringen) zijn een belangrijk motief voor vestiging in Nederland (of in vergelijkbare EU-landen). Het grote beroep dat hierop wordt gedaan door oude en nieuwe migranten verklaart dat migratie de Nederlandse samenleving zowel op de korte als de lange termijn alleen maar geld kost. Het potentieel aan mensen dat omwille van juist deze redenen de stap zou kunnen zetten loopt in de miljarden. Versoepeling van de eisen voor kennismigranten geeft hen veeleer een extra mogelijkheid om binnen te komen, zonder dat het degenen helpt die echt een toegevoegde waarde zouden kunnen hebben. Daarvoor is nodig dat we excellentie meer gaan belonen in onze maatschappij en wat minder nadruk gaan leggen op economische gelijkheid.
1 opmerking:
Ik ben voornemens binnenkort een procedure op te starten om enkele kennismigranten te laten over komen naar Nederland. Ik praat nu niet over de overbetaalde kok die ik tegen de achterlating van een vette rekening een goede baan bezorg. Ik praat écht over het migreren van kennis op een heel specifiek gebied van Azië naar Nederland. Ik zal merken hoe 'wagenwijd' de deuren van Nederland openstaan voor kennis van buiten de EU.
De filosofische achtergrond van een neerwaartse geboortestatistiek in een ander land en de effecten daarvan op de economische situatie kan ik heel eerlijk gesproekn niet echt onderstrepen. Ondanks alle strafmaatregelen op het krijgen van kinderen groeit de Chinese bevolking nog steeds in een hoog tempo en de economische groei stijgt daar nog verder bovenuit. Toch vertrekken er kennismigranten vanuit China naar Europa.
Kennismigratie is niet alleen een kwestie van geld. Uiteraard streeft een werknemer ernaar een zo goed mogelijke beloning te krijgen voor de arbeid die hij verricht maar dat kan onmogelijk zijn enige drijfveer zijn. Verplaats je eens in de situatie: je kunt voor hetzelfde werk in het buitenland twee tot driemaal zoveel betaald worden. Dat betekent aan de andere kant wel dat je je familie moet achterlaten, je geboorteland, je kennissen, je vrienden... kortom: je laat je hele huidige leven achter je en je begint een nieuwe toekomst waarvan je hoopt dat die beter is dan wat je nu hebt.
Als je die stap zet heb je heel wat denkwerk achter de rug.
Hoe is het beeld dat Rob Wouters en Nico Gerritsen schetsen? Er kunnen arbeiders 'goed betaald' in Nederland binnenkomen en die in werkelijkheid een deel van hun loon weer retour laten vloeien richting werkgever en daarom zou de regeling niet versoepeld mogen worden door middel van een snelle behandeling. Ik citeer: Het potentieel aan mensen dat omwille van juist deze redenen de stap zou kunnen zetten loopt in de miljarden. Versoepeling van de eisen voor kennismigranten geeft hen veeleer een extra mogelijkheid om binnen te komen, zonder dat het degenen helpt die echt een toegevoegde waarde zouden kunnen hebben".
We spreken niet over een VERSOEPELING van het beleid maar over een VERSNELLING van het bestaande beleid. Voor degene die werkelijk een toevoeging is aan de positie van Nederland op de internationale kaart zou het een verademing kunnen zijn. Als je eenmaal de beslissing hebt genomen huis en haard achter te laten, moet het tamelijk frustrerend zijn om in een maandenlange procedure te belanden of je eigenlijk wel mág komen naar het land waar ze je nodig hebben.
Inderdaad: het salaris bepaalt of iemand kennismigrant is of niet. Welke subjectieve standaard zou daar tegenover gezet moeten worden? Of iemands beroep een hoog salaris rechtvaardigt? Is deze immigrant echt zo slim? Het simpele feit dat zo iemand een salaris krijgt van zo'n driemaal het minimumloon toont voldoende aan dat er behoefte aan zijn vaardigheden is.
Naar mijn mening kunnen we de deur inderdaad wagenwijd openzetten. Inderdaad moeten we voorzichtig zijn met de huishoudelijke hulp die met een arbeidscontract van 4000 euro per maand komt binnenhuppelen maar dat betekent niet dat we ons op moeten sluiten in onze eigen cocon. Wij Nederlanders hebben ook behoefte aan kennis van buiten ons gebiedje.
Laten we die niet maandenlang in een procedure verstrikt raken...
Een reactie posten