woensdag 15 juli 2009

Met de taxi naar de markt

De grote hoeveelheid, soms ook gewelddadige incidenten met taxichauffeurs doet vermoeden dat de enige jaren geleden ingevoerde marktwerking geen succes is. De wantoestanden die in een gestage stroom naar buiten komen, zijn echter niet het gevolg van het falen van de markt. Het is de overheid die faalt in haar rol van marktmeester, toezichthouder en handhaver en het hoofd buigt voor een groep steeds brutaler wordende chauffeurs.

Het zou volgens Job Cohen burgemeesters nu aan instrumenten en bevoegdheden ontbreken om op te treden, waardoor de gemeente machteloos staat volgens wethouder Gerson. Pas met een eigen verordening kan Amsterdam eisen stellen en handhaven. De hulpeloosheid van gemeenten is aandoenlijk en ook lachwekkend. Simpel optreden op straat is er al jaren niet bij. Daardoor zijn taxichauffeurs gaan denken dat er ook voor hen geen regels gelden. Heeft u wel eens gezien dat een taxichauffeur werd staande gehouden voor het overtreden van de verkeersregels? Toch is dat wat chauffeurs voortdurend doen: wie een taxi ziet, ziet een verkeersovertreding. Parkeerverboden, rood licht, maximum snelheden, eenrichtingsverkeer enz. worden voortdurend aan de laars gelapt en er is niemand die hier iets tegen durft te doen. Waarom wordt chauffeurs die dergelijk gedrag vertonen geen strobreed in de weg gelegd. Waarom wordt hen niet verboden in een taxi rond te rijden en waarom wordt niet bij herhaalde overtreding het rijbewijs ingenomen? Waarom mogen taxi’s over de busbaan rijden? Pogingen van de gemeente Den Haag om dit privilege enige jaren geleden te beëindigen werden gestaakt na acties en blokkades van chauffeurs met een sterk intimiderend karakter. Nooit iemand voor veroordeeld. Toch kan een taxi moeilijk als vorm van openbaar vervoer worden gezien. De motor draait de hele dag, de radio staat hard en de airco zoemt maar door.

De gemeente Amsterdam bepleit verplichte aansluiting bij een taxicentrale en ook het kabinet wil dit. Om reputatieschade te voorkomen zou het collectief individuele kwaadwillende chauffeurs disciplineren, dan hoeft de overheid dat gelukkig niet meer te doen. Het geheugen van deze bestuurders reikt kennelijk niet ver. Van deze oplossing is bewezen dat deze niet werkt. Zoals het voorbeeld van TCA heeft laten zien is deel uitmaken van een groep geen garantie voor goed gedrag. Ook is er een prikkel om je allemaal bij dezelfde groep aan te sluiten, want dat vergemakkelijkt het afdwingen van privileges op de standplaats en het (her)verdelen van de opbrengsten van lange en korte ritten. In veel plaatsen werd de markt dan ook gedomineerd door één partij, die ook geen reputatieschade kan oplopen omdat er geen concurrent is.

Zo lang je gedwongen bent de voorste taxi in de rij te nemen, is het ontstaan van een markt een illusie. Dat verklaart ook waarom de als gevolg van marktwerking verwachte prijsdaling is uitgebleven. Aan de aanbodzijde is sprake van expliciet of impliciet samenspannen, doordat de klant de keus heeft tussen de voorste taxi en anders geen taxi. Daarbij komt dat de chauffeur van die voorste taxi liever niet een kort ritje maakt, want dan verdient hij te weinig en weigert dus om te rijden. Het duurt immers weer een poos voordat hij aan de beurt is als hij achteraan moet sluiten in de rij. Taxichauffeurs behoren dan ook een vervoersplicht te hebben. Sommige vrije rijders proberen alles om dit kartel te doorbreken en gaan bij gebrek aan handhaving over de schreef of denken wat in Karachi, Cairo of Casablanca mag ook mag in Amsterdam. Gezien het gebrek aan sanctionering zijn dergelijke gedachtes niet totaal ongegrond.

Taxichauffeurs zijn de zoveelste groep in een lange rij die van de overheid hun gang mogen gaan en daardoor steeds brutaler worden. Turft u even mee: pizzakoeriers, hells angels, krakers, coffeeshophouders, wiettelers, gewelddadige dierenactivisten, illegalen, kampers, overlastgevende jongeren al dan niet van Marokkaanse afkomst, Greenpeace enz. Het worden er steeds meer en ondertussen klagen handhavers dat hen over de schoenen loopt, waardoor de neerwaartse spiraal verder wordt versterkt. Het wordt tijd om hieraan grenzen te stellen. Niet door steeds maar weer te roepen om meer bevoegdheden of instrumenten, maar door simpelweg op te treden en de bestaande regels te handhaven.

Geen opmerkingen: