woensdag 22 september 2010

Double dip

Bijna dagelijks herhaalt zich hetzelfde ritueel op de financiële markten in de westerse wereld. Met angst en beven worden de cijfers afgewacht die de laatste jaren in een steeds hoger tempo beschikbaar komen en die verondersteld worden een reëel beeld te geven van de economische situatie. Dit leidt tot een (te) grote focus op de korte termijn en (te) grote uitslagen in koersen naar boven en beneden. Er is sprake van veel ruis in de cijfers en meetfouten, die het beeld op de werkelijkheid vertroebelen. Veel beter is het om naar de onderliggende structuren te kijken. De aanhoudende roep om overheidsingrijpen om de economie weer op gang te krijgen, is daarbij als het gaan met een verfroller over de muur. Het onttrekt voor even aan het zicht wat er onder de laag verf zit, in dit geval van wat er werkelijk aan de hand is in de economie en waar er hervormd moet worden. Het is de vraag of dit laatste voldoende is gebeurd. In de VS en het VK zijn de overheidsuitgaven sterk opgevoerd en de tekorten navenant gestegen. Het nut van dergelijke overheidsuitgaven is zeer beperkt, zo is in deze kolommen al eerder betoogd. De overheid geeft al zoveel uit dat een extra dollar, pond of euro weinig blijvende waarde heeft. Bovendien zijn de lasten die de overheid oplegt al zo hoog dat ze in welke conjunctuurfase dan ook de economie verstikken. Consumenten verwachten dat die lasten alleen maar verder zullen stijgen als ze de tekorten zien oplopen.

Terug naar de onderliggende structuren. De financiële sector wordt momenteel hervormd qua regelgeving en banken hebben zich inmiddels enigszins kunnen aanpassen aan de nieuwe situatie. Het valt niet te verwachten dat in de financiële sector zich weer een nieuwe crisis zal voordoen met een soortgelijke impact als vorig jaar. Als nu niet al de risico’s in beeld zijn gebracht, dan is er wel iets heel grondig mis en is het gebruik van de term double dip volstrekt misplaatst. We kunnen ons dan opmaken voor een langdurige crisis i.p.v. een dip. Andere sectoren draaien momenteel lang niet op volle kracht; de westerse economieën produceren ver beneden hun potentiële output. Er is daarom geen reden om je erg veel zorgen te maken als je kijkt naar de onderliggende structuren. Hoewel er geen aanleiding is voor het slaan van alarm moeten deze fundamenten wel worden verbeterd. Dit geldt met name de financieringswijze van de Amerikaanse huizenmarkt. Ook is het zaak de overheidsfinanciën snel weer in orde te brengen, voordat deze (zoals in Griekenland) een aparte verstorende factor worden. Het wordt tijd dat de overheid weer meer ruimte schept voor het bedrijfsleven, want daar komt de echte toegevoegde waarde vandaan.

Geen opmerkingen: